نحوه استفاده از خاک ژله ای
برای رشد و پرورش هر چه بهتر گیاهان، باید آبیاری به میزان لازم و بهصورت پیوسته انجام شود. اگر در آبیاری گیاهان سهلانگاری میکنید یا مدتزمان کمی در خانه حضور دارید، با استفاده از خاک ژله ای دیگر دغدغه خشک شدن گیاه را نداشته باشید. خاک ژلهای با ذخیره کردن آب، آن را به مرور زمان در اختیار گیاه قرار میدهد. علاوه بر این، با ساخت دانههای ژلهای و قرار دادن آنها در گلدان یا ظروف شیشهای، میتوانید ظاهری شاد و زیبا به خانه خود هدیه دهید.. کاربرد خاک ژلهای فقط به موارد گفته شده محدود نمیشود، بلکه استفاده از آن مزایای بیشتری نسبت به خاک معمولی برای شما خواهد داشت. اگر میخواهید با نحوه استفاده از خاک ژله ای و کاربرد آن آشنا شوید تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
خاک ژله ای چیست؟
خاک ژلهای یک نوع پلیمر است که با جذب آب، بزرگتر شده و به تدریج آب را در اختیار گیاه قرار میدهد. با وجود آنکه خاک ژلهای کاملا غیر سمی است، ولی خوردن آن توصیه نمیشود. به همین دلیل بهتر است، گلدان یا ظرف حاوی دانههای ژلهای را در دسترس کودکان قرار ندهید. جالب است بدانید، خاکهای ژلهای به مدت 7 سال ماندگاری دارند. دانههای ریز و سفت بعد از جذب آب بین 40 تا 80 برابر حجم اولیه، افزایش حجم خواهند داشت.
انواع خاک ژله ای
قبل از خرید خاک ژله ای باید با انواع آن آشنا شوید. با شناخت انواع آن، میتوانید متناسب با نیاز اقدام به خرید خاک ژلهای از دمبرگ کنید.
خاک ژله ای پودری
خاک ژله ای پودری به محض ریخته شدن در آب در طول چند ساعت افزایش حجم پیدا میکند. به خاطر داشته باشید، خاک ژله ای پودری برای رسیدن به حداکثر حجم ممکن به چند ساعت زمان نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: گلهای آپارتمانی سایه دوست
خاک ژله ای مکعبی یا پلاستیکی
خاک ژله ای مکعبی نسبت به خاک پودری باید مدتزمان بیشتری در آب باقی بماند. خاک ژلهای پلاستیکی، باید حداقل به مدت 8 ساعت در آب قرار بگیرد تا به حداکثر حجم خود برسد. کاربرد هر دو این خاکهای ژلهای تقریبا یکسان بوده و فقط زمان رسیدن به حداکثر اندازه آنها با یکدیگر متفاوت است.
نحوه استفاده از خاک ژله ای
بعد از شناخت توپ های ژله ای آب، احتمالا با خودتان میگویید خاک ژلهای را از کجا بخریم؟ شما میتوانید خاک ژله ای بزرگ یا بیرنگ را از دمبرگ خریداری کنید. برای استفاده از خاک ژله ای ابتدا باید آن را در یک ظرف ریخته و آب به میزان لازم برای حجیم شدن دانهها داخل ظرف بریزید. خاک ژلهای را میتوانید در یک ظرف آماده کرده و پس از حجیم شدن به گلدان منتقل کنید. حتی میتوانید آنها را در گلدان اصلی آماده کنید.
با توجه به نوع پودری یا مکعبی بودن خاک ژلهای، ساعاتی که باید اجازه دهید تا دانهها بزرگ شوند تغییر میکند. پس از حجیم شدن دانههای ژلهای، آن را داخل ظرف یا گلدان ریخته و گیاه را درون ظرف موردنظر قرار دهید. علت کوچک شدن خاک ژله ای ممکن است به دلیل کم بودن زمان قرار گرفتن آنها در آب باشد. پیشنهاد میکنیم برای نمایش رنگها و زیبایی دانههای خاک از ظروف شفاف استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: با دوام ترین گیاه آپارتمانی
طرز تهیه خاک ژله ای
چگونه خاک ژله ای بسازیم؟ با تهیه مقدار مورد نیاز از این ماده، خاک ژلهای را داخل یک ظرف بزرگ ریخته و به ازای هر بسته از خاک، 1 لیتر آب به ظرف اضافه میکنیم. گفتنی است، مقدار آب باید به اندازهای باشد که بهطور کامل سطح روی دانههای ژلهای را پوشش دهد. سپس به مدت چند ساعت اجازه دهید تا دانهها به بیشترین میزان حجم خود برسند. اکنون باید خاک ژلهای را داخل گلدان ریخته و گیاه موردنظر را بدون آنکه صدمهای به آن وارد شود، درون گلدان قرار دهید. زمان آبیاری گیاه را با توجه به نوع گیاه، درجه حرارت محیط و تبخیر در نظر بگیرید و گلدان را هر 15 تا 30 روز یک بار آبیاری کنید.
کاربرد خاک ژله ای چیست؟
بهترین کاربرد خاک ژله ای هنگامی است که مدتزمان زیادی در منزل حضور ندارید. با استفاده از خاک ژله ای بی رنگ یا بزرگ دیگر نگرانی بابت آبیاری گیاه نخواهید داشت. در این مواقع میتوانید مقدار بسیار کمی خاک ژلهای را با خاک گلدان مخلوط کنید؛ با انجام این کار احتمال خشک شدن و پژمردگی گیاه را تا حد زیادی کاهش میدهید.
کاربرد دیگر خاک ژلهای در زمینه کشاورزی است. توپ های ژله ای آب به علت کاهش جذب آب در خاک، باعث حفظ کود موجود در خاک میشود. همچنین، کشاورزان برای کمتر کردن هزینههای آبیاری در زمینهایی که دارای خاک شنی هستند میتوانند از خاک ژله استفاده کنند. دلیل این کار، جذب بالای آب در خاکهای شنی و تبخیر مابقی آب است و به دنبال آن، زمین باید به دفعات بیشتری آبیاری شود. افزایش هیدروژل یا سوپرجاذب به خاک نسبت به روشهای آبیاری قطرهای یا مکانیزه، روش ارزانتری به حساب میآید. خاک ژله پس از چهار سال تجزیه و جزئی از خاک خواهد شد.
در حین انتقال درخت برای جلوگیری از شوکه شدن آن، میتوانید از خاک ژله استفاده کنید. از مزایای مفید کاربرد خاک ژلهای، حفظ رطوبت خاک است؛ در صورت عدم استفاده از سوپرجاذب، حفظ رطوبت خاک در یک نقطه خاص، کاری دشوار و هزینهبر خواهد بود.
معایب و مضرات خاک ژله ای چیست؟
از معایب خاک ژله ای میتوان به ایجاد بوی نامطبوع در گلدان اشاره کرد. استفاده از این محصولات میتواند باعث ایجاد بوی نامطبوع در اطراف گلدان شود. برای از بین بردن بوی نامطبوع ناشی از خاک ژلهای میتوانید گیاه را از گلدان خارج کرده و خاک را در آب بریزید تا باکتریهای بوجود آورنده بو از بین بروند و سپس خاک را در گلدان ریخته و گیاه را دوباره بکارید. خاک ژلهای منبعی از آب محسوب نمیشود و فقط میتواند مانع از بین رفتن رطوبت خاک شود. توجه داشته باشید که نباید از خاک ژلهای به میزان زیادی استفاده شود، زیرا ممکن است باعث سفت شدن خاک و آسیب به گیاه شود.
فواید استفاده از خاک ژلهای
از مزایای استفاده از دانههای ژلهای، عدم نیاز به آبیاری بهطور مدوام است. در حالی که خاک گلدان به آبیاری پیوسته و کوددهی نیاز دارد. همچنین گلدانهای حاوی خاک، باعث ورود موجودات موذی مانند سوسک و پشه به فضای خانه میشود.
در زمان تعویض خاک گلدان، گاهی اوقات گیاه شوکه شده و از بین میرود؛ در صورتی که خاک ژلهای مانع از شوک و نابودی گیاه میشود. علاوه بر این، با استفاده از خاک ژله ای با حفظ آب موردنیاز گیاه، با خیال آسوده میتوانید به سفر بروید.
امکان کاشت چه گیاهانی در خاک ژله ای وجود دارد؟
در نحوه استفاده از خاک ژله ای میتوانید اکثر گیاهان را در این خاک بکارید. امکان کشت گیاهانی از قبیل سانسوریا، گندمی، دیفن باخیا، نخل مرداب، لیلیوم، سین گینیوم، آگلونما، پتوس، شاهپسند، پاپیتال، یوکا، انواع پیچ و… در خاکهای ژلهای وجود دارد.
علت ایجاد بوی نامطبوع در گلدان خاک ژله ای چیست
اگر بوی نامطبوعی از گلدان تولید شود، ممکن است به خاطر آبیاری بیش از اندازه و تابش نور خورشید بهصورت مستقیم باشد. علت دیگر ورود خاک معمولی و ریشه پوسیده گیاه در گلدان دارای خاک ژله ای بعد از تعویض گلدان است.
در صورت مواجه شدن با این اتفاق، گیاه را از گلدان خارج کرده و ریشه آن را بهطور کامل تمیز کنید. سپس برای از بین رفتن بوی نامطبوع، خاک ژله ای را در ظرف پر از آب ریخته و اجازه دهید تا بوی بد آن از بین برود. روش دیگر برای از بین بردن بوی بد گلدان، شستوشوی کامل دانههای ژله با چند قطره مایع سفید کننده است. بعد از شستوشو، دانهها را داخل آبکش یا صافی ریخته تا آب اضافی آن خارج گردد.
از خاک ژله برای کاشت گیاه در باغچه هم میتوانید استفاده کنید، ولی استفاده از آن مقرونبهصرفه نخواهد بود.
خاک ژله ای با آب سرد یا گرم بزرگ می شود؟
برای خاک ژلهای، معمولاً آب ولرم یا سرد توصیه میشود. دلایل آن عبارتند از:
-
آب خیلی گرم ممکن است به دانههای ژلهای آسیب بزند یا خاصیتشان را کم کند.
-
آب ولرم یا سرد بهتر جذب شده و باعث رشد بهتر دانهها میشود.
-
استفاده از آب سرد یا ولرم، همچنین احتمال رشد باکتری یا قارچهای مضر را کاهش میدهد.
چگونه خاک ژله ای را خیلی بزرگ کنیم؟
برای افزایش حجم دانههای خاک ژلهای به بهترین شکل، نکات زیر باید رعایت شود:
-
استفاده از آب به مقدار کافی: دانههای خاک ژلهای باید بهطور کامل در آب غوطهور شوند تا بتوانند آب را جذب کرده و حجم خود را افزایش دهند. معمولاً به ازای هر بسته خاک ژلهای، حدود یک لیتر آب توصیه میشود.
-
زمان کافی برای جذب آب: بسته به نوع خاک ژلهای (پودری یا مکعبی)، مدت زمان لازم برای جذب آب بین ۴ تا ۸ ساعت است. فراهم نمودن این زمان برای دانهها ضروری است تا به حداکثر حجم خود برسند.
-
استفاده از آب سرد یا ولرم: آب سرد یا ولرم برای جذب بهتر و حفظ سلامت دانهها مناسب است؛ آب داغ ممکن است باعث آسیب دیدن دانهها شود.
-
عدم اختلال زیاد در فرآیند جذب آب: بهتر است پس از ریختن دانهها در آب، از هم زدن یا جابهجایی مکرر آنها خودداری شود تا دانهها بتوانند بهصورت یکنواخت و کامل حجیم شوند.
با رعایت این نکات، دانههای خاک ژلهای قادر خواهند بود ۴۰ تا ۸۰ برابر حجم اولیه خود بزرگ شوند و عملکرد بهینهای در حفظ رطوبت گیاه داشته باشند.
سخن پایانی
خاک ژلهای به عنوان یک گزینه نوین و کارآمد در آبیاری و نگهداری گیاهان، میتواند دغدغههای ناشی از خشک شدن و کمآبی گیاهان را به طور چشمگیری کاهش دهد. با توجه به قابلیت ذخیره آب و آزادسازی تدریجی آن، خاک ژلهای به ویژه برای کسانی که فرصت کافی برای مراقبت مداوم از گیاهان ندارند، بسیار مناسب است. با این حال، توجه به نحوه استفاده صحیح و ترکیب آن با خاک معمولی میتواند عملکرد بهتری داشته باشد و مشکلاتی مانند بوی نامطبوع یا آسیب به ریشهها را کاهش دهد. بنابراین، خاک ژلهای میتواند یکی از ابزارهای موثر برای پرورش گیاهان شاداب و زیبا در محیطهای خانگی و کشاورزی باشد.
سوالات متداول
- آیا میتوانم فقط از خاک ژلهای برای کاشت گیاه استفاده کنم؟
خاک ژلهای به تنهایی میتواند رطوبت را حفظ کند اما بهتر است با خاک معمولی مخلوط شود تا شرایط تهویه و تغذیه ریشهها بهتر فراهم شود. استفاده صرف از خاک ژلهای ممکن است باعث سفت شدن بیش از حد خاک و آسیب به گیاه شود.
- چگونه از بوی نامطبوع ناشی از خاک ژلهای جلوگیری کنم؟
بوی نامطبوع معمولاً ناشی از آبیاری بیش از حد یا پوسیدگی ریشهها است. برای جلوگیری از این مشکل، میزان آبدهی را کنترل کنید و در صورت بروز بو، خاک ژلهای را خارج کرده و با آب و در صورت نیاز با چند قطره مایع سفیدکننده شستوشو دهید.
- خاک ژلهای برای چه نوع گیاهانی مناسب است؟
اکثر گیاهان آپارتمانی مانند سانسوریا، پتوس، آگلونما، دیفن باخیا و انواع گیاهان پیچدار را میتوان در خاک ژلهای کاشت. این خاک به خصوص برای گیاهانی که به رطوبت نسبی نیاز دارند مناسب است.









