شته چیست؟ بررسی بهترین روشهای نابودی شته
شته که یکی از انواع آفات گیاهان است، جثه کوچکی دارد، اما در کار خود بسیار موفق است. این حشره در سراسر دنیا به انواع گیاهان حمله کرده و با مکیدن شیره گیاهی باعث از بین رفتن آنها میشود. این آفات دارای خرطوم هستند و با نفوذ به داخل گیاه از شیرههای موجود در آنها تغذیه میکنند. همچنین با تولید عسلک، میتوانند تا حد زیادی جلوی تنفس گیاه را بگیرند. اگر میخواهید با انواع شته و بهترین سم برای کشتن شته آشنا شوید، این مقاله را تا پایان بخوانید.
شته چیست؟
شته یک آفت مکنده کوچک است قدرت بالایی دارد و در سرتاسر دنیا یکی از مهمترین آفات مکنده برای انواع گیاهان محسوب میشود. این حشره یک خرطوم دارد که بافت و آوندهای گیاه را تخریب کرده و از شیره آنها تغذیه میکند. این آفت علاوهبر اینکه تفس و رشد گیاه را کاهش میدهد، باعث بروز بیماریهایی مانند عسلک هم میشود. آفت شته انواع مختلفی دارد و تقریبا میتواند به همه گیاهان و درختان آسیب وارد کند. این حشره جز Aphidoidea بوده و بیش از 4000 نوع دارند.
شته باعث چه خساراتی در گیاهان میشود؟
همانطور که گفته شد، این حشره میتواند به همه گیاهان حمله کرده و از شیره آنها تغذیه کند. حشرهها باعث انتقال انواع بیماریها میشوند و شته هم میتواند باعث بیماریهای قارچی و ویروسی مانند پیچیدن برگها، قهوهای شدن جوانه و زرد شدن برگها شود. از آنجایی که این آفت از شیره موجود بخشهای مختلف گیاه تغذیه میکند، رفتهرفته باعث تغییر شکل آنها شده و مقاومت آنها را کاهش میدهد. البته با استفاده از سموم شته کش میتوانید این آفت را از بین ببرید. شته جز مهمترین آفتها کشاورزی بوده و تعداد آنها در مدت زمان کوتاهی افزایش مییابد.
انواع شته
شته هم مانند دیگر حشرات، انواع مختلفی مانند شته خونی، شته بالدار، شته مرکبات و… دارند و هرکدام از آنها میتوانید به روش خاصی گیاه را از بین ببرد. این حشره مهمترین آفت مکنده برای درختان محسوب میشود. در ادامه انواع شته را به شما معرفی میکنیم:
شته مرکبات
این نوع شته از شیره شاخه، برگ و گلها، تغذیه میکند و باعث پیچش آنها میشود. این حشره با ترشح عسل روی تمام بخشهای گیاه، فضای مناسب برای رشد قارچ دوده را فراهم میکند و همچنین باید ریزش گل و برگها میشود. شته سبز مرکبات که یکی از انواع شته است، عامل انتقال ویروس خطرناک تریستزا بهحساب میآید. البته اگر به اصول سمپاشی درختان میوه آشنا باشید، میتوانید تا حد زیادی جلو رشد این آفت را بگیرید.
شته لوبیا
این نوع شته به گیاهان زینتی چوبی و حبوبات حمله کرده و از گلهای آنها تغذیه میکند. نوع بالغ این حشرات دارای بدنی شبیه گلابی هستند و در رنگ سیاه با پاهایی زرد مشاهده میشوند. پوره این حشره دارای رنگ زرد و قهوهای است.
شته جالیز یا Aphis gossypii
این نوع از شته، یکی از مهمترین آفات برای بوته خیار در فضای آزاد یا محیطهای سرپوشیده محسوب میشود و در برخی موارد، میتوانید ضررهای زیادی به گیاه وارد کند. این حشره، علاوهبر پیچیده شدن برگها، فراهم کردن فضای رشد، تجمع گرد و غبار، میتواند باعث انتقال انواع بیماریها به گیاه هم شود. شته جالیز زندهزا بوده و سرعت بالایی در رشد و نمو دارد، بههمیندلیل میتواند مقاومت زیادی در برابر انواع سم و آفتکش از خود نشان دهد.
بیستر بخوانید: آشنایی با روش های از بین بردن مگس سفید گیاهان
آفت شته و راه مبارزه با آن در کلم
همانطور که نام این حشره هم مشخص است، این نوع شته بیشتر به گیاه کلم حمله میکند. شته کلم بالغ دارای رنگ خاکستری بوده و ظاهری آرد آلود دارد. البته برخی از انواع این حشره به رنگ زرد هستند.
شته معمولی سیب Aphis pomi Degeer
این حشره هم مانند دیگر انواع شته، شیره گیاهان را مکیده و باعث توقف یا کند شدن رشد آن میشود. پس از گذشت مدتی از حمله این حشره و زیاد شدن تعداد آن ها، شتههای بالغ به گیاهان دیگر حمله میکنند تا بتوانند کلونی را گسترش دهند. در نظر داشته باشید که این حشره آفت درخت سیب هم هست.
شته گندم Schizaphis graminum
همانطور که از اسم این آفت هم مشخص است، بیشتر به خوشههای گندم حمله میکند و با مکیدن شیره آنها، سرعت رشد گیاه را کاهش میدهد. از آنجایی که این شته ناقل بیماریهای مختلفی است، میتواند خطرناک باشد.
شته هلو Myzus persicae
این حشره به تعداد بیشتری از گیاهان حمله میکند. شته هلو میتواند به گیاهانی مانند فلفل، اسفناج، گوجه فرنگی، هویج، هلو، حبوبات، کاهو، گیاهان گلدار، ذرت و میوههای هستهدار حلمه کند. این نوع شته یکی از مهمترین آفات برای درختان هستهدار محسوب میشود و همچنین میتواند از شیره گیاهان یکساله نیز تغذیه کند. این حشره خرطوم خود را داخل بافت گیاه وارد کرده و از شیره موجود در آوند آبکش تغذیه میکند و همین کار باعث بروز خسارات و بیماریها به گیاه میشود. شته هلو یکی از مهمترین حشرات و عوامل انتقال ویروس به گیاهان و درختان محسوب میشود.
شته خربزه یا شته پنبه
این حشره هم یکی از انواع شته محسوب میشود و به کدو، هویج، مرکبات و طیف گستردهای از گیاهان زینتی حمله میکند. شتههای بالغ و جوان این گیاه دارای طیفهای رنگی متفاوتی از سبز تیره و سبز روشن هستند.
شته سیبزمینی
این آفت از گیاهانی مانند اسفناج، سیبزمینی، گوجهفرنگی، کاهو و بسیاری از گیاهان دیگر تغذیه میکند. این شتهها بدنی کشیده دارند و پس از بالغ شدن، نقطهای سیاه روی بدن آن نمایان میشود. این حشره قبل از بالغ شدن به رنگ نارنجی و پس از آن در رنگ سبز روشن مشاهده میشود.
آفت شته و راه مبارزه با آن در نخود
این آفت به گیاهان شبدر، نخود، یونجه و لوبیا حلمه میکند. شته نخود در رنگ سبز روشن مشاهده میشود و شفاف است. زمانی که این شته بالغ میشود، 3 قرنیک سیاه پشت شکم آن قابل مشاهده است.
شته آرد آلو
همانطور که از نام این حشره هم مشخص است، بیشتر به درختان آلو حمله میکند. این حشره به رنگ خاکستری و مایل به گچی مشاهده میشود.
شته سیب پشمالو
این آفت معمولا روی ریشه و ساقه گیاهان و درختان مشاهده میشود. این نوع شته در ریشه گیاهان، رسوبات مومی تولید میکند.
شته سویا
معمولا این نوع شته بهصورت گروههای پرجمعیت به گیاهان حمله میکنند و بههمیندلیل میتوانند در مدت زمان کوتاه، آسیبهای زیادی به گیاه وارد کنند. شته سویا از برگ، ساقه و غلافهای گیاهان تغذیه میکند و زمانی که گیاه سه برگچهای شد، میتوانید آن را مشاهده کنید. این حشره باعث پیچیدگی و زرد شدن برگها، عقیم شدن بذرها و کاهش حدود 40 درصدی عملکرد گیاه میشود. این شته یکی از عوامل مهم در انتقال ویروسهای گیاهی محسوب میشود.
شته گل سرخ
این آفت معمولا به گل سرخ حمله میکند و در طیف قرمز تا زرد قابل مشاهده است. شته گل سرخ بدنی کشیده داشته و مقداری گچی است.
شته مخروطی غولپیکر
این نوع شته روی درختان صنوبر، سدر و کاج قابل مشاهده است. بدن این حشره گلابی شکل بوده و در رنگ سیاه یا سفید رشد میکند. این حشره پاهای قهوهای رنگ داشتنه و اطراف بدنش لکههای سفید وجود دارد و بههمیندلیل با کنه اشتباه گرفته میشود.
آیا شته برای انسان نیز خطرناک است؟
همانطور که تا این بخش توضیح دادیم، شتهها، حشراتی مضر هستند و به گیاهان و درختانی مانند زردآلو، هلو، گلابی و… در زمینهای زراعی، باغ یا باغچه حمله کرده و از شیره آنها تغذیه میکنند. شته انواع مختلفی دارد و یکی از مهمترین آفات برای درختان میوه، گیاهان زینتی و سبزیها محسوب میشود. در صورتی که نتوانید رشد آن را کنترل کنید، این حشره آسیبهای زیادی به محصولات شما وارد میکند.
شتهها علاوهبر مکیدن شیره گیاهان، میتوانند یکی از عاملهای مهم در انتقال بیماری و ویروس محسوب میشود. این حشرات معمولا باعث پیچیدن برگها و تغییر شکل دادن شاخهها میشود و روی گیاهان میزبان، گالهای مختلفی ایجاد میکند.
نشانههای شتهزدگی گیاهان
اگر بهصورت مداوم درختان و گیاهان خود را بررسی کنید، میتوانید از وجود شته، زیر برگ و شاخهها مطلع شوید. این حشرهها تا 4 سانتیمتر رشد میکنند و چند لوله کوچک پایین شکم خود دارند. با استفاده از این قرنیکها، ماده دفاعی ترشح کرده و روی برگها میریزند. شتهها در رنگهای مختلفی مانند سبز، سفید، زرد، نارنجی، سیاه، آبی، خاکستری، قهوهای و قرمز مشاهده شدهاند و شما با بررسی گیاه، میتوانید آنها را ببینید. یکیدیگر از نشانههای شتهزدگی گیاه، پیچ خوردن برگهاست.
همانطور که گفته شد، شته از شیره برگ و شاخهها تغذیه میکند و همین موضوع باعث میشود که برگها پیچ بخورند. البته این آفت مادهای چسبناک بهعنوان عسلک از خود ترشح میکند و این ماده هم یکی از نشانههای شتهزدگی گیاه است.
بیشتر بخوانید: آفات و بیماریهای سبزیجات
میزبانهای آفت شته
این حشره میتواند به بیش از 100 گیاه مختلف حمله کرده و باعث نابودی آنها شود. شته میتواند به انواع سبزیجات، گیاهان زینتی، درختان میوه و… حمله کند. البته تحقیقات نشان میدهد که اسفناج، هلو و سیبزمینی بهترین میزبانها برای این حشره است. شته انواع مختلفی دارند و بههمیندلیل میتوانند به تعداد زیادی از گیاهان حمله کنند. شما با استفاده از روشهای بیولوژیکی، میتوانید تا حد زیادی جلو رشد این آفت را بگیرید.
آفت شته و راه مبارزه با آن
همه شتهها میتوانند باعث بیکیفیت شدن محصول شده و ضررهای زیادی به شما بزنند. با خرید سم و سمپاشی درختان میتوانید از وارد شدن ضررهای زیاد، جلوگیری کنید. مبارزه با این آفت به دو روش شیمیایی و بیولوژیکی انجام میشود و شما با انجام این دو روش میتوانید شتهها را از بین ببرید. در ادامه این روشها را بررسی خواهیم کرد.
روش مبارزه با شته به روشهای بیولوژیک
دشمنان زیادی برای این این حشرات در طبیعت وجود دارد که میتوانید با استفاده از آنها، شته را از بین ببرید. اصلیترین حشراتی که میتوانید برای از بین بردن این گیاه استفاده کنید، کفشدوزک و زنبور است. کفشدوزکها بهصورت مستقیم از شتههای بالغ تغذیه میکنند و میتوانند هرکدام تعداد ۷۰ عدد از شته ها را در مدت یک روز از بین ببرد. زنبورها نیز در بدن شته تخمریزی میکند و همین موضوع باعث از بین رفتن تدریجی این حشرات میشود. البته شما با کاشت گیاهانی مانند نعنا، شوید، رازیانه، قاصدک و بومادران، میتوانید شتهها را از درختان دور کنید.
با درست کردن محلول خانگی مانند عصاره تنباکو ماده خاصی به نام آلکالوئید وجود دارد که سمی طبیعی برای از بین بردن حشرات مزاحم محسوب میشود. البته این روش نقاط ضعفی هم دارد. معمولا از عصاره تنباکو برای از بین بردن حشرات جونده مانند کنه استفاده میشود، نه حشرات جونده. در ضمن در این محلول ممکن است به ویروسهایی آلوده باشد و همین موضوع میتواند گیاه شما را هم آلوده کند.
بیشتر بدانید : آشنایی با سم ارگانیک از بین برنده آفت شته
خانواده پیازها، مانند سیر، پیاز و پیازچه، دارای بوی تندی دارند و همین موضوع باعث میشود که شتهها از گیاه دور شوند. شما با ترکیب سیر، روغن گیاهی، پودر صابون و آب میتوانید یک سم ارگانیک برای از بین بردن شته تهیه کنید. میتوانید این محلول را روی برگها اسپری کرده و این آفت را از بین ببرید.
آفت شته و راه مبارزه با آن به روشهای شیمیایی
یکی از پرکاربردترین روشها برای از بین بردن شته، استفاده از سم است. شما با تهیه سم آفت کش میتوانید تا حد زیادی رشد این حشره را کنترل کنید. البته باید توجه داشته باشید که شما با سمپاشی، تعداد زیادی از حشرات مزاحم را از بین میبرید و پس از تمام شدن تاثیر سم، دوباره شاهد حمله این آفت خواهید بود. با این حال شما میتوانید از سموم سیستمیک یا تماسی برای از بین بردن این حشره استفاده کنید. سم سیستمیک کنفیدور بهترین سم برای کشتن شته محسوب میشود. توجه داشته باشید که ماندگاری این سم روی گیاه 21 روز بوده و نباید از آن برای گیاهانی که برداشت محصولاتشان چند روز طول میکشد، استفاده شود. البته از سموم دیگری مانند مالاتیون، دیازینون، پریمور، دلتامترین و پرمترین هم استفاده کنید. میتوانید خرید سم حشره کش را از فروشگاه اینترنتی دمبرگ انجام دهید.
ما در این مطلب توضیحاتی کامل درباره انواع شته و روشهای مبارزه با آن را برایتان شرح دادیم. اگر تجربه مبارزه با این حشره یا آفتهایی مشابه مانند آفت شانکر را داشتهاید، آن را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
آیا شته برای انسان ضرر دارد؟
بله، این آفت علاوهبر وارد کردن آسیب به گیاهان و محصولات آنها، یکی از مهمترین ناقلهای ویروسها هم محسوب میشوند.
بهترین روش برای از بین بردن شته چیست؟
آفت شته و راه مبارزه با آن بسیار آسان است ،از آنجایی که همه سموم، زمان ماندگاری خاصی دارند، بهتر است از روشهای بیولوژیکی برای از بین بردن این آفت استفاده کنید.
بهترین سم برای از بین بردن شته چیست؟
طبق تجربه، میتوان گفت که سیستمیک متاسیستوکس با کنفیدور همراه آبیاری بهترین سموم برای کشتن شته بهحساب میآید.
بهترین سم ارگانیک برای مبارزه با شته چیست؟
درست کردن عصاره تنباکو همراه با فلفل و پیاز یکی از روش های نابود کردن موثر آفت شته می باشد.