موثرترین روش های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی

اگر متوجه شدید که گیاهان شما پژمرده و بی حال شده‌اند، ممکن است کمبود رطوبت داشته باشند. از این رو قصد داریم در ادامه به راه های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی بپردازیم تا با افزایش رطوبت گیاهان از دیدن گیاهان شاداب و بانشاط خود لذت ببرید.

اغلب گیاهانی که برای نگهداری در محیط خانه مناسب‌اند، گیاهان گرمسیری هستند؛ اما بسیاری از گیاهان قادر به تحمل محیط خشک داخل خانه نخواهند بود. اگر گیاه آپارتمانی شما با گرمای خشک و رطوبت کم رو به رو شود، رطوبت برگ‌های آن از بین می‌رود. به همین دلیل به مرور لبه‌ برگ‌ها خشک و قهوه‌ای رنگ می‌شوند.

اگر با این موارد رو به رو شدید، بهتر است بدانید که گیاه به آبیاری و محیط مرطوب نیاز دارد. در ادامه با بررسی چند روش ساده به شما خواهیم گفت که چگونه رطوبت موردنیاز گیاهان را به ویژه در فصل سرما تامین کنید.

نشانه های کمبود رطوبت در گیاهان

هنگام خرید گل و گیاهان آپارتمانی حتما باید به شرایط نگهداری گیاهان توجه کنید و مطمئن شوید که شرایط لازم برای نگهداری گیاهان را داشته باشید. تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی یکی از مهمترین نکاتی است که باید به آن توجه کنید. در ادامه برخی از نشانه‌های کمبود رطوبت در گیاهان را نام می‌بریم.

• تغییر رنگ برگ ها

اگر متوجه شدید که گیاهان شما زرد، قهوه‌ای و حالت سوخته پیدا کرده‌اند، بدون شک از کمبود رطوبت رنج می‌برند.

• پژمرده شدن غنچه های گل قبل از باز شدن

هوای خشک خانه به افزایش تبخیر و از بین رفتن رطوبت می‌انجامد. از این رو در این محیط‌ها غنچه‌ها به راحتی پژمرده می‌شوند.

• ریختن شکوفه ها قبل از باز شدن

بسیاری از شکوفه‌ها و جوانه‌ها به کمبود رطوبت حساس هستند. به همین دلیل ممکن است در صورت عدم رسیدگی به آنها به راحتی از بین بروند.

روش های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی

حال که با علائم کاهش رطوبت گیاهان آشنا شدید، لازم است برای رفع این مشکل اقدام کنید. در این بخش قصد داریم راه های افزایش رطوبت هوا برای گیاهان آپارتمانی را شرح دهیم با کمک این روش‌ها دیگر نگران از بین رفتن گیاهان زیبا و باطراوت خود نباشید.

غبارپاشی یا آب پاشی گیاهان

یکی از روش‌های موثر برای تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی غبارپاشی یا آب پاشی گیاهان به وسیله آب مقطر، آب جوشانده شده یا آب تصفیه شده است. این روش به افزایش رطوبت در مجاورت گیاه کمک بسیاری می‌کند. توجه داشته باشید که غبارپاشی باید با توجه به نیاز گیاه، میزان خشکی هوا و نوع گیاه چندین بار در روز تکرار شود.

قرار دادن گیاهان در کنار یکدیگر

اگر به دنبال راه‌های تامین رطوبت گیاه می‌گردید، ساده‌ترین راه قرار دادن آن‌ها کنار یکدیگر است. اگر کمی دقت کنید متوجه می‌شوید در محیط‌هایی که تراکم جمعیت بیشتر است، مانند تاکسی و مترو، رطوبت هوا به دلیل تنفس یا دم و بازدم بالاتر می‌رود. از این رو قرار دادن تمامی گیاهان خانه در یک نقطه تاثیر فراوانی در حفظ رطوبت دارد.

استفاده از دستگاه رطوبت ساز یا بخور

یکی از راه‌های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی استفاده از دستگاه‌های رطوبت ساز است که در قیمت‌های مختلفی در بازار به فروش می‌رسند. اغلب در نیمه اول سال به ویژه تابستان نیازی به این دستگاه نیست، اما در فصول سرد سال مانند زمستان که هوای داخل خانه سرد و خشک است، استفاده از این دستگاه ایده خوبی به شمار می‌رود.
پیشنهاد می‌دهیم در قسمتی از خانه که گیاهان خود را نگه می‌دارید، برای حفظ آنها از هر گونه آسیبی دستگاه رطوبت ساز را هر روز روشن کنید. به این منظور توصیه می‌کنیم برای نتیجه گیری بهتر دستگاه را روی سطح بلندی مانند میز قرار دهید و از گذاشتن آن روی زمین اجتناب کنید؛ زیرا با این کار رطوبت در کل فضای خانه پخش می‌شود و گیاه حال بهتری خواهد داشت.

قرار دادن گیاهان آپارتمانی در حمام خانه

معمولا حمام یکی از مرطوب‌ترین نقاط خانه است. این قسمت از خانه وسعت کمی دارد و به سرعت توسط آب داغ و شوفاژ، گرم و مرطوب می‌شود. در واقع یکی دیگر از راه‌های تامین رطوبت گیاهان قرار دادن آنها در حمام است. پیشنهاد می‌دهیم هر از گاهی پس از حمام کردن خود، گیاه را داخل حمام ببرید که از رطوبت به وجود آمده استفاده کند. همچنین هفته‌ای یکبار به مدت 30 ثانیه گیاهان خود را دعوت به دوش آب گرم کنید. این کار به بهبود وضعیت گیاهان در نیمه دوم سال کمک زیادی می‌کند.

روش دو گلدان

روش دو گلدان یکی دیگر از روش‌های مؤثر برای تأمین رطوبت گیاهان آپارتمانی است که به‌خصوص برای گیاهان رطوبت‌دوست یا گیاهان قلمه‌زده بسیار مفید است. این روش، هم به حفظ رطوبت خاک کمک می‌کند و هم از تبخیر سریع آب جلوگیری می‌کند. در این روش، از دو گلدان با سایز متفاوت استفاده می‌شود:

1. گلدان کوچک‌تر شامل گیاه و خاک است.

2. این گلدان کوچک‌تر را درون یک گلدان بزرگ‌تر (یا ظرفی بدون سوراخ) قرار می‌دهید.

3. بین دو گلدان، کمی خاک مرطوب، پیت ماس، کوکوپیت یا سنگریزه‌ی آبدار می‌ریزید.

4. این لایه‌ی مرطوب، با تبخیر تدریجی، رطوبت را در اطراف گلدان داخلی حفظ می‌کند و محیط مرطوب‌تری برای گیاه ایجاد می‌شود.

در این روش باید به این نکات دقت کنید:

• بین گلدان‌ها نباید آب جمع شود که باعث پوسیدگی شود؛ فقط از خاک یا مواد جاذب رطوبت استفاده کنید.

• حتماً گلدان داخلی باید سوراخ زهکش داشته باشد.

• بهتر است هر چند روز یک‌بار رطوبت لایه بین دو گلدان را بررسی و در صورت نیاز مرطوب کنید.

استفاده از زیر گلدانی

از جمله راه‌های تامین رطوبت برای گیاهان استفاده از زیر گلدانی است؛ زیرا هنگام آبیاری، آب اضافی از داخل گلدان خارج می‌شود و درون زیرگلدانی قرار می‌گیرد. به تدریج با تبخیر آب، رطوبت مورد نیاز گیاه تامین می‌شود.

پر کردن زیر گلدانی با آب و سنگریزه

استفاده از سنگریزه و آب درون زیرگلدانی یکی دیگر از راه‌های افزایش رطوبت هوا برای گیاهان است. در این روش برای آنکه ریشه‌های گیاه در آب غرق نشوند، تعدادی سنگریزه را درون زیرگلدانی قرار دهید و مقداری آب داخل آن بریزید. در نهایت با تبخیر آب در اطراف گیاه، رطوبت لازم به گیاه می‌رسد. به این روش ساخت جزیره برای گلدان گفته می‌شود.

تراریوم برای تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی

یکی از روش‌های نگهداری گل‌های آپارتمانی، نگهداری گیاهان در شیشه‌های شفاف مخصوص به نام تراریوم است. این فضا مانند یک گلخانه‌ی کوچک عمل می‌کند و رطوبت داخل آن به‌صورت طبیعی حفظ و بازیافت می‌شود. تبخیر آب از برگ‌ها باعث تشکیل بخار می‌شود، سپس این بخار به دیواره‌ها می‌چسبد، چگالیده می‌شود و دوباره به خاک برمی‌گردد. این روش برای گیاهان گرمسیری مانند فیتونیا، فرن، پپرومیا، کالاتیا و برخی گونه‌های کوچک ایده‌آل است.

مه پاشی گیاهان و استفاده از اسپری

از دیگر روش‌های موثر برای تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی مه پاشی و آب پاشی آنهاست. به کمک یک شیشه اسپری یا آب پاش، گیاهانی که به رطوبت نیاز دارند را مه پاشی کنید.

قرار دادن پلاستیک روی گیاه

این روش یک راه‌حل ساده و مؤثر برای ایجاد گلخانه‌ای کوچک برای گیاهان حساس یا گیاهانی است که تازه قلمه‌زده شده‌اند و به رطوبت بالاتری نیاز دارند. برای اینکار کافی است؛ یک کیسه پلاستیکی شفاف یا طلق سبک را به‌گونه‌ای روی گیاه قرار دهید که تماس مستقیم با برگ‌ها نداشته باشد (می‌توان از چوب یا سیم برای ایجاد فاصله استفاده کرد). پایین پلاستیک را کمی باز بگذارید تا هوا جریان داشته باشد. درون فضای ایجادشده، رطوبت بالا می‌رود و گیاه به‌خوبی رشد می‌کند.

این روش برای قلمه‌گیری یا بازسازی گیاهان آسیب‌دیده مناسب است و به حفظ رطوبت بالا در فصول سرد یا محیط‌های خشک کمک می‌کند.

گیاهان به چه مقدار رطوبت نیاز دارند؟

در قسمت‌های قبلی راه های افزایش رطوبت هوا برای گیاهان را بیان کردیم؛ اما باید بگوییم که بیشتر گیاهان خانگی به 50 الی 60 درصد رطوبت نیاز داشته و برخی از آنها به رطوبت بالاتر احتیاج دارند. اما برخی از گیاهان هوای خشک را ترجیح می‌دهند.

علائم هشداردهنده‌ی رطوبت بیش از حد در گیاهان آپارتمانی

رطوبت بیش از حد، یکی از رایج‌ترین دلایل آسیب یا مرگ گیاهان آپارتمانی است که اغلب با نیت مراقبت بیشتر رخ می‌دهد. وقتی خاک به‌طور مداوم خیس بماند، ریشه‌ها اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند و دچار پوسیدگی می‌شوند. علائم رایج این مشکل شامل زرد شدن برگ‌ها (به‌ویژه برگ‌های پایینی)، نرم یا سیاه شدن ساقه‌ها، ایجاد بوی بد از خاک، پژمردگی غیرعادی (حتی با وجود رطوبت)، کپک خاکستری، بروز لکه‌های سیاه روی برگ‌ها و رشد قارچ یا کپک روی سطح خاک است. در موارد پیشرفته‌تر، گیاه ممکن است برگ‌های خود را از دست بدهد یا دچار پوسیدگی ریشه شود. برای جلوگیری از این مشکل، زهکشی مناسب گلدان، استفاده از خاک سبک و بررسی منظم رطوبت خاک با انگشت یا رطوبت‌سنج بسیار مهم است.

سخن پایانی

تأمین رطوبت گیاهان آپارتمانی یکی از اصول اساسی نگهداری صحیح از آن‌هاست که به‌خصوص در فصول سرد یا در خانه‌های با هوای خشک اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. با شناخت علائم کمبود یا افزایش بیش از حد رطوبت و اجرای روش‌های ساده‌ای مانند غبارپاشی، استفاده از دستگاه بخور، ساخت جزیره یا حتی قرار دادن گیاهان در کنار یکدیگر، می‌توان محیطی ایده‌آل برای رشد گیاهان فراهم کرد. توجه به نیازهای خاص هر گیاه و تنظیم شرایط محیطی مطابق با آن، تضمینی برای داشتن گیاهانی سالم، سرزنده و همیشه سبز در فضای خانه خواهد بود.

سوالات متداول

• چگونه بفهمم گیاه آپارتمانی من به رطوبت بیشتری نیاز دارد؟

اگر برگ‌ها خشک، قهوه‌ای یا زرد شده‌اند، یا غنچه‌ها و شکوفه‌ها پیش از باز شدن می‌ریزند، این‌ها نشانه‌هایی از کمبود رطوبت هستند. همچنین پژمردگی در هوای خشک هم هشداردهنده است.

•  آیا همه گیاهان آپارتمانی به یک میزان رطوبت نیاز دارند؟

خیر. بیشتر گیاهان گرمسیری به رطوبت ۵۰ تا ۶۰ درصد نیاز دارند، در حالی که برخی گونه‌ها مانند سانسوریا یا زاموفیلیا در هوای خشک هم به‌خوبی رشد می‌کنند.

• چند بار در روز باید برای تأمین رطوبت گیاهان از غبارپاشی استفاده کنم؟

بستگی به نوع گیاه، دمای خانه و خشکی هوا دارد؛ اما معمولاً یک تا دو بار در روز، ترجیحاً صبح‌ها، غبارپاشی کافی است. در زمستان و در خانه‌های دارای سیستم گرمایش مرکزی، ممکن است نیاز به دفعات بیشتری باشد.