تکثیر و نحوه کاشت گل گاو زبان

وقتی حرف از خواص درمانی گیاهان در میان باشد، بدون شک یکی از گیاهان دارویی و درمانی، گل گاوزبان یادتان می‌آید. کاربرد این گیاه فقط به حوزه درمانی محدود نیست و بلکه در زمینه محصولات مراقبت از پوست، تهیه غذا، سالاد و سوپ نیز مورد استفاده می‌گیرد. اگر می‌خواهید نحوه کاشت گل گاو زبان و هر آنچه به آن مربوط است را بلد شوید، با این مقاله از دمبرگ همراه باشید.

معرفی گل گاوزبان

گل گاو زبان گیاهی چند ساله، بوته‌ای، پایا و دارای ریشه‌های نیمه غده‌ای است که به‌طور عمودی تا عمق ۵۰ سانتی‌متری در خاک فرو می‌روند. این گیاه به‌خاطر وجود ریشه‌های اصلی و فرعی در اعماق خاک، در برابر خشکی خاک و کمبود آب مقاوم است. از مشخصه‌های ظاهری این گل، شکل زبانه‌ای برگ‌ها و پوشیده شدن آن از کرک‌های زبر به شمار می‌آید؛ این ویژگی‌های ظاهری، باعث شده شکل گل خشن نشان داده شود و بدین منظور گاوزبان نام بگیرد.

گل‌های این گیاه، قرمزرنگ هستند، اما پس از خشک شدن به رنگ آبی تیره تغییر رنگ می‌دهند. گل گاوزبان در ارتفاع ۶۰ تا ۲ هزار و ۵۰۰ متر از سطح دریای آزاد می‌روید. با مهیا کردن شرایط مورد نیاز کشت بذر گل گاوزبان در باغچه و گلدان امکان پرورش و تولید این گیاه وجود دارد.

مراحل کاشت گل گاو زبان در باغچه و گلدان

در ادامه نحوه کاشت گل گاو زبان از طریق بذر را برایتان توضیح می‌دهیم. باتوجه به مناسب بودن قیمت بذر برای انواع گیاهان دارویی، کاشن بذر و پرورش آن یکی از ساده‌ترین روش‌های تهیه آن‌ها است. برای این کار باید بذر را به‌صورت مستقیم در باغچه بکارید. مقدار بذر مورد نیاز برای کشت به نوع تکثیر گیاه توسط ماشین‌آلات کشاورزی یا دست بستگی دارد. مقدار بذر مورد نیاز در هر هکتار، بین 5 تا 6 کیلوگرم است که باید فاصله ردیف‌ها 70 سانتی‌متر در نظر گرفته شود. مقدار بذر برای کشت دوقلو بین 3 تا 4 کیلوگرم است که فاصله ردیف‌ها باید 80 تا 100 سانتی‌متر باشد.

گیاه گل گاو ‌زبان را می‌توانید در فصل بهار با گرم شدن دمای خاک، در داخل یا خارج از خانه بکارید. نحوه کاشت این گیاه در داخل خانه، معمولا بین ۴ تا ۸ هفته قبل از کشت بیرون انجام می‌شود. برای کاشت بذر گل گاوزبان، بذرها باید در عمق ۳ سانتی‌متری در سینی یا گلدان حاوی خاک کمپوست‌دار بکارید. مطمئم شوید بستر کشت حتما مرطوب (غیر غرقابی) باشد. سپس، اطراف ظرف کشت را به‌وسیله مشما پوشانده تا جوانه‌زنی بهتر انجام گردد.

مدت‌زمان جوانه‌زنی بذر گل گاوزبان بین ۵ تا ۲۱ روز بوده و در دمای ۲۱ درجه سانتی‌گراد صورت می‌گیرد. در حین انتقال نشاء، توجه کنید ریشه‌های گیاه آسیب نبینند. اگر قصد کشت گل گاو زبان به‌صورت مستقیم را دارید، ابتدا خاک را به خوبی شخم بزنید. سپس، بذرها را در عمق 10 سانتی‌متری با فاصله ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر و با در نظر گرفتن ردیف‌های ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متری بکارید. بعد از نمایان شدن جوانه‌ها و رشد گیاه، دیگر نیازی به آبیاری روزانه نخواهد بود. هر زمان خاک سطحی تا عمق ۲ تا ۳ سانتی‌متری خشک باشد، باید آبیاری را انجام دهید.

نحوه آبیاری گل گاو زبان

بعد از کاشت بذر گل گاوزبان حداقل هر چند روز یک بار، گیاه را به‌طور منظم آبیاری کنید. به خاطر داشته باشید، آبیاری بیش از حد باعث پوسیدگی ریشه‌ها و نابودی گیاه می‌گردد. برای جلوگیری از این موضوع، قبل از آبیاری از خشک بودن خاک اطراف گیاه مطمئن شوید. در نحوه کاشت گل گاو زبان در گلدان حتما از گلدان‌هایی با زهکشی مناسب استفاده کنید تا آب اضافه به‌راحتی از کف آن خارج شود.

نحوه کوددهی گل گاو زبان

توجه کنید، این گیاه به کود نپوسیده دامی بسیار حساس است. به‌همین‌خاطر توصیه می‌کنیم، قبل از کاشت گل گاو زبان مقداری کود حیوانی کاملا پوسیده به خاک اضافه کنید. با انجام این کار مقدار زیادی مواد مغذی برای گیاه تأمین شده و گیاه می‌تواند از آن تغذیه کند. به یاد داشته باشید، نباید در مصرف کمپوست یا کود حیوانی زیاده‌روی کنید.

خاک مناسب برای کاشت گل گاو زبان

گل گاوزبان یک گیاه جان‌سخت به حساب می‌آید، پس خیال‌تان از بابت خاک تا حدودی راحت باشد. این گیاه توانایی رشد در بدترین خاک‌ها که فاقد مواد مغذی هستند را دارد. با فراهم کردن خاک مناسب می‌توانید محصولی مرغوب از این گیاه برداشت کنید؛ از ویژگی‌های خاک مناسب برای کاشت بذر گل گاو زبان می‌توانیم به خاک مرطوب و خاک با  PH بین 6 تا 7 اشاره کنیم. همچنین با اصلاح خاک با مواد آلی می‌توانید خاک را تقویت کنید تا شرایط رشد و پرورش خوب گیاه فراهم شود.

بهترین زمان تکثیر و کاشت گل گاو زبان

بهترین زمان کاشت گل گاو زبان نیمه دوم فروردین ماه است و می‌توانید بذر گیاه را در این فصل بکارید. طریقه کاشت گل گاو زبان بستگی به روش کشت دارد. اگر برداشت نهایی محصول توسط ماشین در یک مرحله انجام می‌شود، فاصله مناسب ردیف‌های کاشت 70 سانتی‌متر است. در حالتی که برداشت محصول با دست انجام شود، فاصله کاشت میان بذرها باید 80 تا 100 سانتی‌متر باشد.

شرایط آب و هوایی مناسب برای کاشت گل گاو زبان

گل گاو زبان از گیاهان بسیار مقاوم شناخته می‌شود که در گرما و سرما می‌تواند رشد خوبی داشته باشد. گل گاو زبان ایرانی را می‌توان در ارتفاعات شمال و رشته کوه‌های البرز یافت که به‌صورت خود رو و وحشی سبز می‌شوند. با وجود مقاوم بودن این گیاه، گل گاوزبان نمی‌تواند در برابر یخبندان به خوبی مقاومت کند؛ با این اوصاف، باید شرایط آب‌وهوایی مناسب را برای رشد و پرورش خوب گیاه، در نظر بگیرید. این گیاه به‌دلیل بهره‌مندی از ریشه‌های بزرگ، توانایی رشد در مناطق نیمه خشک و در خاک‌های سبک و سنگین را دارد.

زمان هرس کردن گل گاوزبان

بعد از نحوه کاشت گل گاو زبان با پایان مرحله گل‌دهی برای تولید گیاه باکیفیت و پُربار در دوره بعدی، گل‌های قدیمی‌تر و پژمرده را از گیاه جدا کنید. با هرس کردن، گیاهان برای هفته‌های زیادی شکوفه می‌دهند. زمان مناسب هرس کردن گل گاو زبان در نیمه تابستان است. چراکه در اواخر تابستان، برگ‌های تازه شروع به رشد کردن می‌کنند.

آفات گل گاوزبان

گل گاو زبان نیز مانند هر گیاه دیگری ممکن است مبتلا به بیماری و آفات شود. از مهم‌ترین آفاتی که گل گاو زبان را مورد هدف قرار می‌دهند، کرم برگ‌خوار و سفیدک پودری است. این آفت در زمان برداشت بیشترین خسارت را وارد می‌کند؛ البته باید درنظر داشته باشید که هنگام برداشت محصول، استفاده از روش‌های سم‌زدایی شیمیایی مناسب نیست. اگرچه دست‌تان برای مبارزه شیمیایی کوتاه است، ولی به‌جای آن می‌توانید سراغ روش‌های بیولوژیکی بروید.

زمان برداشت گل گاوزبان و طریقه درست برداشت

سرانجام پس از کاشت گل گاو زبان و اتمام پروسه پرورش آن، نوبت به برداشت محصول می‌رسد. از مشخصه‌های گل مرغوب، گلی است که دارای دم سفید و گلبرگ‌های بنفش باشد. بهترین زمان برداشت گل گاو زبان، صبح زود یا عصر (قبل از غروب آفتاب) است. برداشت این گیاه معمولا در اوایل خردادماه صورت می‌گیرد؛ پس از برداشت محصول، گل‌های چیده شده را کنار باغچه روی پارچه یا سفره‌های پلاستیکی به ارتفاع 2 تا 3 سانتی‌متر پهن کنید.

برای این‌که بتوانید محصول مرغوب و باکیفیتی داشته باشید، اگر گل‌ها در معرض نور آفتاب هستند، روی آن‌ها را با پارچه بپوشانید. درصورت امکان، عمل خشک کردن گل‌ها را در سایه انجام دهید. در مدت‌زمان خشک کردن، از انباشته کردن گل‌ها روی هم خودداری کنید و گل‌ها را به خوبی زیر و رو کنید تا به‌صورت یکدست خشک شوند. به‌طور میانگین، میزان تولید گل گاو زبان در هر هکتار ۶۰۰ کیلوگرم است. از هر ۱۰ کیلوگرم گل تازه، یک کیلوگرم گل خشک به دست خواهد آمد.

فواید گل گاوزبان

کمتر کسی پیدا می‌شود که خواص خارق‌العاده گل گاو زبان را نداند. از این گیاه برای درمان مشکل هورمونی آدرنال به‌منظور تصفیه خون، جلوگیری از التهاب ریه‌ها، جلوگیری از بیماری‌های قلبی و سکته مغزی استفاده می‌شود. از دیگر فواید گل گاو زبان می‌توان به کمک به افزایش جریان ادرار، افزایش تولید شیر مادر، درمان برونشیت و سرماخوردگی اشاره کرد.

روغن دانه گل گاوزبان در درمان اختلالات پوستی نظیر اگزما (درماتیت آتوپیک)، خارش در سر (درماتیت سبورئیک)، بثورات قرمز و بیماری پوستی به نام نورودرماتیت تاثیرگذار است. همچنین این گیاه در درد و تورم (التهاب)، الکلیسم، سندرم پریشانی حاد تنفسی (ARDS) مفید است.

بیشتر بخوانید: نگهداری دیفن باخیا در منزل

دیگر خواص گل گاو زبان

• بهبود تب، سرفه و افسردگی
• آرامش‌بخش
• درمان جوش‌های قرمز و خارش‌دار در سر نوزادان (درماتیت سبورئیک)
• درمان بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید (RA)، سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، تورم لثه، دیابت و آسم، اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD)

هر آنچه برای نحوه کاشت گل گاو زبان و شرایط موردنیاز آن لازم بود، در این مقاله گفته شد. در صورتی که قصد کاشت بذر گل گاوزبان را دارید، می‌توانید برای تهیه بذر باکیفیت به فروشگاه اینترنتی دمبرگ مراجعه کنید. اگر تجربه کشت این محصول را داشته‌اید یا درباره طریقه کاشت گل گاو زبان سوالی دارید، آن را با ما در میان بگذارید.